Banki i system kredytowy
Instytucjonalną formą funkcjonowania kapitału pożyczkowego oraz głównym elementem systemu kredytowego współczesnego kapitalizmu są banki oraz inne instytucje pieniężno-kredytowe. Banki należą do najstarszych instytucji gospodarki kapitalistycznej i im poświęcimy w tym miejscu główną uwagę. Proces rozwoju kapitalizmu wykształcił wiele rodzajów banków i systemów bankowych. Obowiązujące w poszczególnych krajach normy prawne i tradycje decydują też o specyficznych cechach w dziedzinie organizacji i funkcjonowania współczesnych banków. Niezależnie od tej specyfiki można wydzielić na podstawie kryterium funkcjonalności trzy kategorie banków, występujące w każdym kraju kapitalistycznym. Banki centralne (określane niekiedy jako banki emisyjne lub biletowe). Banki handlowe (komercyjne), określane także jako depozytowe, stanowią podstawową pod względem ilościowym grupę. Działanie ich polega na skupianiu obcych środków pieniężnych (wkładów), gromadzeniu tych środków na rachunkach bieżących i udzielaniu kredytów, w zasadzie o charakterze krótkoterminowym. Do pozostałych instytucji bankowych, zwanych niekiedy parabankami, zalicza się kasy oszczędnościowe, towarzystwa ubezpieczeniowe, instytucje kredytowania budownictwa mieszkaniowego, konsumpcji itp.